Risicomanagement? Doe mij maar kansmanagement!

Risicomanagement helpt bij het veiligstellen van de doelen van de organisatie of het inkoopproces. Het klinkt als de waarheid, maar is dit wel zo? Waarom denken we eigenlijk niet in kansen?

Risicomanagement is een onderwerp dat tegenwoordig bij vrijwel elke inkoopopleiding op de agenda staat. Hoe identificeer en kwantificeer je risico’s en welke beheersmaatregelen passen daarbij? Beheersmaatregelen beïnvloeden de kans van optreden en minimaliseren de gevolgen zodra de risico’s zich daadwerkelijk voordoen. De vraag blijft echter hoe we van tevoren alle mogelijke risico’s kunnen overzien. En waar de grens ligt in het ‘opsporen’ ervan? Door de focus op risico’s en beheersbaarheid te leggen, ebt vertrouwen als vanzelf meer naar de achtergrond, of zelfs weg. Want wat je aandacht geeft, groeit. Het streven om risico’s beheersbaar te maken, beïnvloedt de wijze waarop wordt samengewerkt en daarmee de relatie.

Stel dat we het over een andere boeg gooien en ons niet langer focussen op wat mis kan gaan. We stoppen met ‘doemdenken’ en focussen ons op het resultaat, op dat wat goed, of zelfs boven verwachting goed zou kunnen gaan. Welke kansen zien we? In hoeverre dragen die ieder voor zich bij aan het behalen van het gewenste resultaat? Wat zou deze manier van managen betekenen? Dat zou een positieve invloed uitoefenen op de toegevoegde waarde van inkoop, de samenwerking en daarmee de relatie! Kansmanagement biedt mogelijkheden! Het enige wat we ervoor hoeven te doen is de denkwijze aanpassen, of de strategie veranderen. Ons bewust worden van het feit dat het ook anders kan en dat er altijd een keuze is.

Stel dat we het over een andere boeg gooien en ons niet langer focussen op wat mis kan gaan. We stoppen met ‘doemdenken’ en focussen ons op het resultaat, op dat wat goed, of zelfs boven verwachting goed zou kunnen gaan. Welke kansen zien we?

Dat er altijd een keuze is, is één van de bouwstenen van NLP: een manier van denken. De bouwstenen of vooronderstellingen van NLP zijn geen feitelijke waarheden, maar aannames of overtuigingen die bijdragen aan succes. Versterkende overtuigingen roepen iets in ons op en beïnvloeden ons handelen. Zodra de focus op kansen en mogelijkheden ligt, ebt de aandacht weg van dat wat misschien mis kan gaan. Zit hier dan geen potentieel risico in? Jazeker, er kan tenslotte altijd iets misgaan. Het is echter de kunst om dat niet als falen te zien, maar als feedback (ook een NLP-vooronderstelling). Stel dat het gewenste resultaat niet wordt bereikt. Bijvoorbeeld omdat uitgevoerde acties een heel andere reactie teweegbrengen dan verwacht, of een situatie creëren die niemand van tevoren had (kunnen) voorzien. Beschouw dit dan als feedback; leer ervan en pas de strategie aan zodat uiteindelijk alsnog het gewenste resultaat wordt behaald.

Dit klinkt simpel en mogelijk als een utopie. In het bedrijfsleven en bij de (semi-)overheid is met een inkoopproces tenslotte een investering, bestaande uit tijd en geld, gemoeid. Zaken die niemand wil verspillen. Is risicomanagement dan toch de oplossing? Mogelijk, maar weet dat elke situatie anders, en de praktijk weerbarstig is. Veranderingen kunnen voor nieuwe risico’s zorgen en voortschrijdend inzicht vergt een aanpassing van eerder onvoorziene risico’s. Risicomanagement is dus een proces dat nooit stil staat en zeker geen eenmalige actie. Datzelfde geldt voor kansmanagement, maar zeg nou zelf…het is toch een stuk leuker om juist daar proactief mee aan de slag te gaan?

Persoonlijk denk ik dus liever in termen van kansmanagement. Tegelijkertijd…risicomanagement of kansmanagement: het is een keuze, en ‘what’s in a name’? Niets is goed of slecht. In mijn ogen dragen beide bij dan ook bij aan het realiseren van de doelen van de organisatie, alleen is de manier waarop anders. Waar het bij risicomanagement vooral over controle gaat, wordt bij kansmanagement meer vanuit vertrouwen en innovatie gedacht. Ik zou zelf dus voor kansmanagement pleiten, maar dat is mijn werkelijkheid. En vanuit de NLP weet ik dat iedereen zijn eigen werkelijkheid heeft…

Wat je ook kiest; wees je bewust van het feit dat er altijd een keuze is. Dat creëert ruimte en daarmee een kans er iets in te veranderen. Kies bewust en focus op dat wat goed voelt!