Magnifying glass Close

Adblocker is geactiveerd!

Op deze website worden advertenties getoond. Van de advertenties wordt de redactie betaald. De redactie verzorgt het nieuws op deze website. Zonder advertenties geen nieuws. Zou je je adblocker daarom willen uitschakelen

Nog even achterom: dit was 2021, jaar van ketencrash en leveringstekorten

In 2021 bleef de invloed van corona op de inkoop groot. In het verlengde ervan waren leveringstekorten het belangrijkste inkooponderwerp. Daarbij speelden vertragingen in het zeetransport en hoge containerprijzen een aanhoudende rol. Verder was er veel aandacht voor duurzame inkoop. Ondertussen steeg de inkopersindex flink, ondanks groeivertraging door de leveringsproblemen.

Begin januari 2021 zag het Britse Supply Management vijf trends op het gebied van leveranciersmanagement voor 2021: 1. risico en veerkracht, 2. brexit, 3. ondersteuning kleinere leveranciers, 4. weer meer aandacht voor het milieu en 5. aandacht voor slechte arbeidsomstandigheden. Nummer 1 kwam het meest op de voorgrond dit jaar, terwijl bijvoorbeeld de brexit veel minder een item was. Leveringstekorten ontbreken in dit lijstje, terwijl die het beeld dit jaar beheersten.

Invloed corona

Al begin dit jaar bleek uit onderzoek van Orange Business Services dat de ketens van 40 procent van de multinationals niet berekend waren geweest op de coronacrisis. Een onderzoek van GlobalTranz Enterprises in het voorjaar liet zien dat van de Amerikaanse leiders van toeleveringsketens 90 procent dacht dat hun keten klaar zou zijn voor de stijgende klantenvraag na corona. Deze verwachting kwam in de loop van het jaar niet bepaald uit. Er waren ook positieve effecten. McKinsey & Company concludeerde begin 2021 dat de coronacrisis de digitale transformatie van onder andere de toeleveringsketens in een klap zeven jaar naar voren had gehaald.

De coronapandemie zorgde volgens onderzoek in januari 2021 van certificatie-instelling DNV GL Business Asssurance bij 56 procent van de organisaties voor een verstoring van de supply chain. De belangrijkste oorzaken waren vertragingen in de bevoorrading (45%), logistieke problemen (34%) en beperkingen van de internationale handel (24%). Bedrijven zochten massaal naar alternatieve leveranciers. Olaf Zwijnenburg, retailspecialist bij de Rabobank, beklemtoonde in januari dat voorraden voor zeer veel winkels een groot probleem waren en dat er sprake was van een ‘ketencrash’. Deze ontwikkeling zette zich het hele jaar door.

Risico’s toeleveringsketens

In september bleek uit onderzoek van Harvard Business Review Analytic Services voor GEP dat van de bedrijven op de wereld maar 8 procent digitaal volwassen genoeg is om verstoringen van de toeleveringsketen te beperken. Volgens wereldwijd onderzoek van BlueVoyant in oktober was het aantal doorbraken van de cyberbeveiliging in toeleveringsketens met meer dan een derde toegenomen. Bedrijven hadden moeite om cyberrisico’s veroorzaakt door derde partijen te bewaken.

In een onderzoeksrapport van DuPont Sustainable Solutions van eind oktober 2021 gaven topmensen uit het bedrijfsleven toe dat ze te veel vertrouwen hadden gehad in hun vermogen om verstoringen van de toeleveringsketen aan te pakken. Dit benadrukte nog eens het beeld van de kwetsbaarheid van toeleveringsketens.

Maatschappelijk verantwoord inkopen

Er waren het afgelopen jaar veel ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijk verantwoord inkopen. Zo benadrukte Unilever eind januari dat alle werknemers van leveranciers die direct goederen en diensten aan de levensmiddelenfabrikant leveren rond 2030 een leefbaar loon krijgen. Ook in januari zeiden drie grote Braziliaanse bedrijven die soja leveren aan de zalmindustrie toe voor een toeleveringsketen zonder ontbossing te gaan.

Eind maart was er een oproep op Chinese sociale media om H&M, Nike, Adidas, Calvin Klein en een aantal andere kledingproducenten te boycotten. Deze bedrijven wilden namelijk geen katoen meer gebruiken uit de Chinese provincie Xinjiang, vanwege zorgen over dwangarbeid en discriminatie van de Oeigoeren. Hierna volgde ook een daadwerkelijke boycot die de rest van het jaar aanhield. Uit Xinjiang komt een vijfde van alle katoen ter wereld.

In mei bracht juwelier Pandora naar buiten dat het voortaan alleen nog in het laboratorium gemaakte diamanten in zijn collecties gebruikt en dus geen gedolven diamanten meer. Het bedrijf wil daarmee betaalbaarder en duurzamer zijn.

Bedrijven moeten overschakelen op palmolie-alternatieven om producerende landen te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering, waarschuwden onderzoekers van adviesbureau Kearney eind mei 2021. Vanaf eind mei paste kledingketen H&M milieuprestatiescores toe bij producten. Hierbij brengt de keten de milieugevolgen van duurzamer verkregen materialen ten opzichte van conventionele materialen in beeld.

Het percentage vrouwen dat in de toeleveringsketens werkt, groeit nog steeds. Ze vormen inmiddels 41 procent van het personeelsbestand. Dit was in 2020 nog 39 procent. Zo liet onderzoek van Gartner in juni zien.

Meer dan de helft van de Europese leveranciers stelde in augustus in een onderzoek van Ivalua dat inkoopteams er niet in slagen om verantwoorde arbeidsnormen af te dwingen. In oktober bleek uit onderzoek van Kruizinga.nl dat te weinig bedrijven in de maakindustrie zich actief bezighouden met circulariteit en circulair inkopen.

Volgens Verisk Maplecroft’s Human Rights Outlook 2021 van oktober 2021 hadden bedrijven die inkopen bij Aziatische toeleveringsknooppunten te maken met toenemende mensenrechtenschendingen op het gebied van moderne slavernij.

Leveringstekorten

Door een chiptekort lagen autofabrieken in het voorjaar regelmatig stil. Toeleveranciers kwamen hierdoor ook in de problemen. Stefan Hartung van elektronicabedrijf Bosch vreesde een structureel leveringsprobleem en hij had gelijk. Vanwege chiptekorten dacht General Motors in maart dit jaar 1,5 miljard tot 2 miljard dollar minder winst te maken. Ook autofabrikanten zoals Volkswagen, Toyota en Fiat Chrysler hadden last van knelpunten in de toeleveringsketen van chips.

Eind maart 2021 blokkeerde het enorme containerschip Ever Given het Suezkanaal. Daardoor konden schepen uit het Verre Oosten Europa niet bereiken via dit kanaal. Het Nederlandse bergingsbedrijf Boskalis wist het schip uiteindelijk los te krijgen. Begin april kwamen er zo’n 60 schepen die waren opgehouden door de blokkade naar de Rotterdamse haven. De haven wist de drukte succesvol op te vangen. Eind juli kwam de Ever Given zelf aan in Rotterdam.

Strenge coronamaatregelen in Zuid-Chinese containerhavens verstoorden begin juni de scheepvaart. Transportdeskundigen dachten dat deze problemen meer schade konden opleveren dan de blokkade door de Ever Given van het Suezkanaal. Dat viel uiteindelijk mee, hoewel er meer van dergelijke sluitingen optraden in Chinese havens en hun achterland.

Begin juni kregen Nederlandse fabrieken steeds grotere leveringsproblemen. Bijna een vijfde van de fabrieken had onder andere daardoor inmiddels te maken met een haperende productie. Supply Chain Magazine concludeerde eind augustus 2021 dat steeds meer Nederlandse bedrijven niet langer in Azië wilden produceren. Vanwege de coronacrisis en de hoge transportkosten en kostbare grondstoffen keken ze naar meer nabijgelegen alternatieven.

De schaarste en hoge prijs van containers bleef een probleem. Bijna iedere consument merkte er inmiddels wat van. In China gemaakte producten als kinderspeelgoed, sportspullen of elektronica werden in het najaar vervoerd in inmiddels onbetaalbaar geworden containers. Sommigen plukten daar weer de vruchten van. Eind oktober verwachtte de Britse zeevaartconsultant Drewry dat het bedrijfsresultaat van containerrederijen in 2021 uitkomt op een ongekend hoog bedrag van 150 miljard dollar. Dat overtreft de twintig jaar ervoor bij elkaar opgeteld. Het resultaat pakt in 2022 waarschijnlijk nog hoger uit.

Half november was er de angst dat bedrijven binnen enkele weken mogelijk ‘productieonderbrekingen’ konden verwachten vanwege een sterke afname van het in China geproduceerd magnesium. Dit probleem bleef richting het einde van het jaar spelen.

Innovatie

Ondanks of misschien juist door de coronapandemie waren er in 2021 de nodige technologische innovaties op inkoopgebied. Een voorbeeld was in februari een app waarmee staalproducent Thyssenkrupp Steel Europe snel een beeld had van transportvertragingen aan de Europese grenzen. Begin februari ging het Nederlandse modemerk Scotch & Soda Radio-Frequency Identification (RFID) gebruiken voor een beter voorraadbeheer. Het modemerk paste het in 162 winkels wereldwijd toe om tot meer nauwkeurigheid in de toeleveringsketen te komen.

Aluminiumproducent Hydro startte in maart samen met DNV een blockchain-pilot voor het traceren van productie tot eindproduct. De startup ‘Media Futures Market’ lanceerde in juni het naar eigen zeggen eerste volledig transparante inkoop- en verkoopplatform van media ter wereld.

Rol inkoper

Een veelbesproken onderwerp in 2021 was mede vanwege corona de toekomstige rol van de inkoop. Tijdens ‘eWorld Procurement & Supply’ in maart 2021 gaf inkoopexpert Dave Jones aan dat automatisering, een informatiecentrum worden, duurzaamheid en leveranciersgerichtheid de belangrijkste vier inkooptrends zijn voor het komende decennium.

Volgens onderzoek uit april van Ivalua en Forrester was de helft van de bedrijven van plan hun investeringen in inkoop te verhogen vanwege corona. Capgemini Invent concludeerde in augustus dat door technologische ontwikkelingen de inkoop zich verder ontwikkelt van transactiegericht werk naar het strategisch aanjagen van bedrijfswaarde.

Inkoop in Nederland

De Nevi Inkoopmanagersindex (Nevi PMI) steeg snel vanaf januari en bereikte in april en mei recordstanden. De productie nam in een steeds hoger tempo toe. In juni, juli en augustus stabiliseerde de Nevi PMI. In het najaar was er sprake van een licht dalende trend.

De Nederlandse inkoop kan de toekomst met vertrouwen tegemoetzien. Twee studententeams van de Universiteit Maastricht deden in het voorjaar mee aan de finale van de ISM Global Case Competition. Een van de twee teams won deze competitie zelfs.

Partner van Inkoperscafé:
Partner van Inkoperscafé:

Reacties

Partner van Inkoperscafé:
Sluiten

Inloggen met

of met e-mailadres

Mis niets en ontvang een gratis e-book!

Schrijf je nu in voor de wekelijkse nieuwsbrief. Zo krijg je het laatste inkoopnieuws automatisch in je mailbox en ontvang je het e-book 'ICT-contracten & contract-management: tips, trucs en juridische valkuilen.'