Al een tijd worden bedrijven en hun inkopers wereldwijd geplaagd door leveringstekorten van vele grondstoffen, onderdelen en producten. De belangrijkste oorzaak is de (nasleep van) de coronacrisis. Daarnaast spelen logistieke verstoringen door incidenten en mogelijk ook speculatie een rol. Hoe kan je dit als inkoper het beste opvangen?
Er zijn momenteel talloze voorbeelden te noemen van de invloed die leveringstekorten hebben. Dat geldt vooral voor het effect op de economie. Het is en blijft onzeker hoe dit zich verder ontwikkelt, omdat corona nog steeds ketens verstoort terwijl er tegelijkertijd diverse andere factoren een rol spelen. Denk aan de grote behoefte aan grondstoffen door snel economisch herstel na de piek van de coronacrisis, en speculanten die daar gebruik van maken. Ook gaan fabrieken in China noodgedwongen dicht door energietekorten, wat weer gevolgen heeft voor de inkoop van grondstoffen en voor de wereldwijde grondstofprijzen. Onderdelen kunnen niet voldoende worden geproduceerd en aangeleverd, waardoor autofabrikanten al langere tijd onder chiptekorten lijden. En dan zijn er natuurlijk het aanhoudende gebrek aan containers en de daaruit volgende extreme containerprijzen.
Technologie en nearshoring
In een artikel van Forbes over onderzoek van NTT Data Services benadrukt Sylvie Thompson, een supplychainconsultant van dat bedrijf, dat er regionale alternatieven moeten zijn wanneer een schakel van een wereldwijde toeleveringsketen breekt. Zolang deze er onvoldoende zijn, zullen de risico’s die samenhangen met grondstoftekorten, stijgende transportkosten en vertragingen waarschijnlijk blijven bestaan. “Of we het nu leuk vinden of niet, alle toeleveringsketens zijn met elkaar verbonden. Totdat de wereld het coronavirus onder controle krijgt, zullen toeleveringsketens ontwricht blijven”, stelt Thompson. Technische productiviteitsverbeteringen kunnen volgens haar maar een beperkte bijdrage leveren. “Geen enkele technologie zal de omvang van de capaciteitsproblemen oplossen, maar technologie zorgt voor meer flexibiliteit bij het op peil houden van de productie.” In hetzelfde artikel verwacht Kevin Smith, CEO van Sustainable Supply Chain Consulting, dat nearshoring (productie in de regio) en reshoring (weer produceren in eigen land) absoluut gaan plaatsvinden. Volgens hem gebeurt dat de laatste jaren al stilletjes. Het lijkt erop dat er weinig te doen valt aan de grote druk op de keten, maar dat er met aanpassingen wel winst te behalen valt. Aan welke aanpassingen moet je dan denken?
Containers
Transportproblemen die momenteel optreden in relatie tot containers zijn de meest voorkomende problemen in de toeleveringsketen. Aan de verstoring van de containermarkt lijkt op korte termijn weinig te doen te zijn. Je kunt het deels opvangen door gebruik te maken van alternatieve vervoerswijzen zoals het spoor en vrachtvluchten. Daarnaast is het waar mogelijk inschakelen van leveranciers die dichter bij huis opereren een optie.
Afhankelijkheid van het Azië
De afgelopen twintig jaar verdween de industriële productie uit Europa naar China en andere landen in het Azië. Hierdoor werden Europese bedrijven te afhankelijk van deze regio. Corona maakt dat pijnlijk duidelijk met grote vertragingen in de toeleveringsketens. Om dit op te vangen kun je kijken welke producten dermate belangrijk voor je zijn dat je ze (weer) zelf produceert. Voor producten die je niet zelf kunt produceren, maar waarvoor je het leveringsrisico wilt beperken, kun je betrouwbare partners dichtbij huis zoeken. Daarnaast kan je nagaan welke producten of onderdelen je bij meer dan één leverancier kunt bestellen. Zo kun je leveringsrisico’s spreiden. Verder is het verstandig om de productie zoveel mogelijk in een vroeg stadium te plannen en onderdelen en grondstoffen ver vooraf te bestellen. Vergroot ook je voorraden van onderdelen die gevoelig zijn voor leveringsproblemen.
Kwetsbare ketens
De maximale optimalisatie van toeleveringsketens vanuit just-in-time-leveringen en het minimaliseren van voorraden heeft ketens extra kwetsbaar gemaakt voor verstoringen. Een oplossing kan zijn om je toeleveringsketens wat minder te optimaliseren door meer voorraad op te bouwen en wat extra speling in de levering in te bouwen. Daarnaast kunnen ketens minder kwetsbaar worden door meer samenwerking tussen de ketenpartners in de gehele toeleveringsketen vanuit een meer integrale en transparante benadering. Zo kunnen verstoringen eerder en beter worden aangepakt. Ook binnen je organisatie is het goed om afspraken te maken over leveringsproblemen en elkaar op de hoogte te houden. Zo kunnen marketing en verkoop hun aanpak beter afstemmen op ontwikkelingen in de toeleveringsketen.
Technologie
Op zich verkleint nieuwe technologie het risico op verstoringen in toeleveringsketens. Het verschilt echter per bedrijf wanneer het nieuwe methoden en technologieën gaat toepassen. Dergelijke verschillen kunnen leiden tot een sneeuwbal aan vertragingen, vooral als je bedrijf achterloopt op technologisch gebied. Dit probleem kun je voorkomen door ‘bij’ te blijven en met je leveranciers en klanten afspraken te maken over het gebruik van bepaalde technologieën. Daarbij heeft iedere vorm van technologische verbetering enige tijd nodig om goed te gaan werken. Hoe meer je je daarop voorbereidt met je partners, hoe eerder je op volle kracht kunt draaien.
Prijsschommelingen
Een simpele prijsverhoging kan een kettingreactie veroorzaken van problemen in de toeleveringsketen. Denk aan een prijsstijging van ruwe olie waardoor de productiekosten en transportkosten toenemen. Dat kan ervoor zorgen dat je niet meer kunt inkopen voor een renderende prijs. Ga daarom na of een prijsschommeling tijdelijk is of permanent. Beoordeel op basis daarvan of actie noodzakelijk is, zoals je prijzen verhogen en/of van leverancier of transportvorm veranderen.
Cyberveiligheid
Cyberaanvallen verstoren steeds vaker toeleveringsketens. Zelfs als je zelf goed beschermd bent, zijn je leveranciers dat misschien niet. Hun productie en leveringen kunnen verstoord raken en hackers kunnen via hen toegang krijgen tot jouw informatie. Voorkom dit door te zorgen dat iedereen dezelfde beveiligingscriteria hanteert en de beveiliging onderling afstemt.
Natuurrampen en pandemieën
Een verstoring van de toeleveringsketen door een aardbeving of overstroming of een pandemie kan je niet voorkomen. Je kunt alleen de gevolgen minimaliseren. Dat kan bijvoorbeeld via een spreiding van fabrikanten en leveranciers. Dan ben je minder afhankelijk van de gebeurtenissen in een bepaald gebied.
Schade beperken
Het belangrijkste is dat je weet wat je qua levering kunt beïnvloeden. Verstoringen van toeleveringsketens kun je vaak niet voorkomen. Je kunt er echter wel voor zorgen dat je productie en dienstverlening er zo weinig mogelijk last van hebben.
